روش رژیم حسی در درمان اختلالات حسی

وقتی کاردرمانگر در پردازش حسی کودک شما نقصی تشخیص داد ، برنامه درمانی برای کمک به وی طراحی می‌کند که رژیم حسی نامیده می‌شود.

رژیم حسی به معنای آماده کردن نوع، میزان و شدت درون‌دادهای حسی است که کودک نیاز دارد تا به آرامش، هوشیاری و سازماندهی سیستم عصبی برسد.

رژیم حسی به اصلاح و تنظیم سیستم عصبی در افراد با اختلالات یکپارچگی حسی می پردازد.

رژیم حسی چیست؟

رژیم حسی یک برنامه‌ی فردی از فعالیت‌های حسی است که کمک می‌کند کارکرد کودک در مدرسه و خانه بهتر شود.

این برنامه باید توسط کاردرمانگری که با نیازهای حسی کودک آشناست تنظیم و نظارت شود.

یادتان باشد برنامه‌ای که امروز به کار می‌آید ممکن است برای سه ماه بعد مفید نباشد؛ همراه با تغییر نیازهای کودک برنامه نیز تغییر خواهد کرد.

معولا رژیم حسی توسط کاردرمانگر با همکاری خانواده و دیگر اعضای تیم طراحی می‌شود.

رژیم حسی اگر فقط در طول جلسات کاردرمانی اجرا شود موفقیت آمیز نخواهد بود.

فعالیت‌های رژیم حسی باید توسط خانواده و سایر اعضای تیم درمان اجرا شود.

به طور ساده رژیم حسی راهی برای کودک شماست تا به حد متعادلی از فعالیت‌ها و سطح بهینه‌ای از تعامل با محیط‌اش دست یابد.

کودکی که مبتلا به مشکل پردازش حسی است به رژیم حسی نیاز دارد.

این روش به کودکان دچار مشکل تنظیم حسی کمک می‌کند که با یادگیری راهبردهای خود – تنظیمی واکنش مناسبی نشان دهند.

به کارگیری رژیم حسی، کودکان بیش‌برانگیختگه را آرام می‌کند و باعث افزایش تمرکز آنها می‌شود. به علاوه سطح فعالیت کودکان “کم برانگیخته” را افزایش می‌دهد.

فعالیت‌های مانند رقص نیز اگر کودک شما را فعال و سرگرم سازد می‌تواند نقش مثبتی داشته باشد.

برخی از این فعالیت‌ها ممکن است بخشی از رژیم غذایی کودک باشند اما برای کودک مبتلا به مشکلات پردازش حسی، مهم است که فعالیت‌های ویژه‌ی حسی داشته باشیم که در فعالیت‌های روزمره او گنجانده شود.

به یاد داشته باشید که همه کودکان از رژیم حسی بهره خواهند برد؛ زیرا بسیاری از کودکان امروزی توسط یک نوع درون‌داد حسی بمباران می‌شوند در حالی‌که به سایر انواع کمتر توجه می‌شود.

آیا می‌توان رژیم حسی یک کودک را برای کودک دیگری که دارای نیازهای حسی است بکار برد؟

مهم است بدانیم رژیم حسی برنامه‌ای فردی است زیرا هر کودک اطلاعات را به شیوه‌ای متفاوت پردازش می‌کند و به نوع متفاوتی از درون‌داد حسی برای درگیر شدن در جهان نیازمند است.

هرچند به کارگیری رژیم حسی یک کودک برای کودک دیگر آسیب رسان نیست.

فقط مطمئن شوید به واکنش‌های مختلف کودک توجه کرده‌اید و با درمانگر‌تان مشورت نموده‌اید.

آیا رژیم حسی به کار گرفته در منزل را باید در اختیار معلم کودک نیز بگذارم؟

معمولاً رژیم حسی طراحی شده برای محیط خانه باید برای محیط مدرسه مورد تجدید نظر قرار گیرد.

ممکن است معلم کودک با فعالیت‌های فراوان مربوط به رژیم حسی آشفته شود و نداند از کجا شروع کند.

از کاردرمانگر درخواست کنید فعالیت‌هایی برای رژیم حسی پیشنهاد کند که بتوان آن‌ها را با فعالیتهای مدرسه درآمیخت.

از آنجا که تعداد دانش آموزان کلاس زیاد است، لذا از کاردرمانگر کودک فعالیت‌هایی را درخواست کنید که همه کلاس بتوانند در آن دخیل شوند یا حداقل مزاحم سایر دانش آموزان کلاس نباشد.

آیا انواع مختلفی از رژیم حسی وجود دارد؟

هر رژیم حسی  با نوع دیگر آن متفاوت است و با توجه به نیازهای خاص در هر کودک ساخته می‌شود.

در اینجا برخی از فعالیت‌های عمومی مختص رژیم حسی که برای خانه و مدرسه طراحی شده‌اند ارائه می‌شود:

رژیم حسی برای خانه

دهلیزی: غلتیدن از بالای یک تپه به طرف پایین، چرخیدن روی یک صندلی چرخدار، بازی بشین و بچرخ

عمقی: جاروبرقی، جابجایی لباس‌های شسته شده، پریدن روی ترامپولین، برخورد با بالش، غلتاندن کودک در پتو

لامسه: بازی با خمیر بازی، پیدا کردن وسایل از درون ظرف برنج

شنیداری: گوش دادن به سی دی‌های درمانی

دیداری: فعالیت‌های توپی توسط توپ‌هایی با اندازه‌ها و رنگ‌های مختلف

رژیم حسی برای مدرسه

دهلیزی: استفاده از تاب‌های زمین بازی، استفاده از میله‌های بارفیکس (سر و ته)

عمقی: جابجا کردن کتاب‌ها، بازی لی لی

لامسه: استفاده از اسباب بازی‌های فشاری (مثلاً توپ‌های ژله‌ای که با فشار صدا می‌دهند)

شنیداری: درگیر شدن در درمان شنیداری یا مترونوم

دیداری: استفاده از اشیا برای ایجاد حائلی روی میز تا حواس‌پرتی دیداری و بیش تحریکی کودک در طول آزمون‌ها کاهش یابد.