تعریف عقب زدگی زانو ( ژنو ریکورواتوم یا Back Knee )

عقب زدگی زانو ( ژنو ریکورواتوم یا Back Knee ) نوعی تغییر شکل یا دفورمیتی در زانو است که در آن زانو از راستای صحیح خود خارج می شود و به سمت عقب حرکت می‌کند و خط ثقل بدن از راستای خود خارج می‌شود و از جلوی استخوان کشکک یا پاتلا عبور می‌کند و باعث فشار بیشتر به این استخوان می شود.

ثبات زانوها توسط یکسری از عوامل از قبیل عضلات ، لیگامان‌ها ، منیسک‌ها و سایر اتصالات تامین‌می شود و ضعف ، کوتاهی‌ها ، آسیب‌ها و صدمات در هر یک از موارد ذکر شده می تواند منجر به عقب‌زدگی زانو ( ژنو ریکورواتوم یا Back Knee ) شود.این عارضه می‌تواند بصورت یک‌طرفه یا دوطرفه باشد.

میزان شیوع عقب زدگی زانو ( ژنو ریکورواتوم یا Back Knee )

عقب‌زدگی زانو ( ژنو ریکورواتوم یا Back Knee ) در خانم ها شایعتر از آقایان است.مهمترین علت آن به شلی اتصالات مفصل زانو و ضعف و شلی لیگامان‌ها و عضلات آنها بر می‌گردد.

علت‌های عقب زدگی زانو ( ژنو ریکورواتوم یا Back Knee )

1. ضعف یا کوتاهی عضله چهار سر ران یا کوادریسپس
2. ضعف عضله‌ی همسترینگ یا پشت ران
3. کوتاهی تاندون‌های پشت ساق پا (پلانتار فلکسورها مثل گاستروکنمیوس و سولئوس)
4. آسیب‌ها و صدمات مفصل زانو بعلت برخی ورزش‌های سنگین و حرکات شدید و ناگهانی
5. بدجوش خوردن شکستگی استخوان‌های فمور یا ران ، پاتلا یا کشکک و تیبیا یا درشت نی
6. راستای نامناسب استخوان‌های فمور یا ران ، پاتلا یا کشکک و تیبیا یا درشت نی
7. برخی بیماری‌ها مثل سکته‌ی مغزی ، فلج مغزی یا  (C.P ) ، فلج اطفال و برخی سندرم‌ها
8. برخی بیماری‌های عصبی_عضلانی مثل دیستروفی ها و میوپاتی ها
9. عدم تعادل در قدرت عضلات آگونیست و آنتاگونیست ( کوادریسپس و همسترینگ )
10. چاقی و اضافه وزن زیاد

عوارض و علائم عقب زدگی زانو ( ژنو ریکورواتوم یا Back Knee )

1. ایجاد درد در مفصل زانو و وجود التهاب در زانو
2. ساییده شدن استخوان پاتلا یا کشکک و فشار به مفصل زانو
3. ایجاد آرتروز در طولانی مدت بعلت وارد شدن نیروهای فشاری و آرتروز زودرس
4. توزیع نامتناسب فشارها بر روی مفاصل
5. خارج شدن لگن از حالت متقارن بودن مخصوصا وقتی عقب‌زدگی زانو فقط در یک پا باشد.
6. انحراف ستون فقرات و ایجاد کمردرد بعلت نامتقارن بودن لگن
7. احساس کشیده شدن در پشت پا که همراه با درد است.
8. الگوی غیر طبیعی راه رفتن و ایجاد ظاهر نامناسب و ناخوشایند در پوسچر فرد
9. بیشتر شدن طول عضله ی همسترینگ

روش های تشخیص عقب زدگی زانو ( ژنو ریکورواتوم یا Back Knee )

1. معاینه ی بالینی توسط پزشک متخصص ارتوپد یا طب فیزیکی و توانبخشی :بررسی ظاهر و الگوی راه رفتن ، درد و التهاب ، بررسی طول اندام تحتانی در حالت خوابیده ، بررسی ضعف و کوتاهی عضلات
2. گونیامتری : جهت مشخص کردن درجه ی هایپر اکستنشن زانو
3. عکسبرداری با اشعه X و MRI

درمان عقب زدگی زانو ( ژنو ریکورواتوم یا Back Knee )

1. حرکات اصلاحی برای درمان عقب زدگی زانو : کاردرمانی و فیزیوتراپی با هدف انجام تمرینات کششی و تقویتی ، آموزش الگوی صحیح راه رفتن ، تجویز کفش و کفی و ارتز
2. تزریق بوتاکس یا دیسپورت : جهت کاهش سفتی یا اسپاسم عضلات
3. استفاده از کفی و کفش و ارتز : جهت اصلاح و جلوگیری از تشدید عقب‌زدگی زانو یکی از راه‌های درمان می باشد.
4. جراحی :اگر عقب‌زدگی زانو ( ژنو ریکورواتوم یا Back Knee ) خیلی شدید باشد و با تمرین‌درمانی یا استفاده از ارتزها جواب ندهد و درد و التهاب زانو مانع راه رفتن فرد شود جراحی به عنوان تنها روش درمان توصیه می شود.

چند توصیه مفید برای افراد با عقب زدگی زانو ( ژنو ریکورواتوم یا Back Knee )

1. از کفش‌های با پاشنه‌ی مناسب استفاده کنید و کفش‌های کف صاف نپوشید.
2. تمرینات تقویتی و کششی را بصورت مداوم انجام دهید.
3. حتی الامکان از راه رفتن روی سطوح شیبدار خودداری کنید.
4. در هنگام ثابت ایستادن اندکی زانوهای خود را به جلو خم کنید.