خستگی و ام.اس

آیا دلایل خستگی در ام.اس را می دانید؟

آیا خستگی می تواند یکی از نشانه های بروز ام.اس باشد؟

ما در این جا می خواهیم اهمیت خستگی در بیماری ام.اس و همچنین علت های آن را بررسی کنیم.

یکی از اولین دلایلی که بیمار ام.اس به خاطر آن به پزشک مراجعه می کند خستگی است.

همجنین خستگی یکی از شایع ترین علائم ام.اس نیز هست.

%۷۵ تا ۹۵% بیماران، خستگی را تجربه کرده‌اند و ۵۰% تا ۶۰%  آنها از آن به عنوان بدترین علامت خود یاد می‌کنند.

خستگی می تواند یکی از دلایل عمده ناتوانی در بیماران ام.اس باشد و دلیل اصلی برای عدم تحمل کار و انجام آن در بیماران مبتلا به ام.اس است.

خستگی یکی از  ناتوان کننده ترین مشکلات است.

دو سوم بیماران با این مشکل روبرو هستند و در نتیجه حین انجام ADL (فعالیت های روزمره) دچار مشکل می‌شوند.

در تحقیقات اخیر بر روی ۳۹۰ بیمار ام.اس که خستگی را گزارش دادند، مشخص شد این بیماران از این نشانه تحت عنوانTiredness (در مقایسه با لفظ Fatigue) نام می برند که در ۹۰% موارد نیاز به استراحت و در ۴۳% از این بیماران نیاز به خواب گزارش شد.

در دو سوم این افراد خستگی روزانه خصوصاً در اواخر  ظهر یا غروب ایجاد می‌شود.

این نوع از خستگی معمولاً بعد از چندین ساعت رفع می شود اما در ۸% این بیماران این نشانه تا ۶ ساعت نیز ادامه پیدا می کند.

تقریباً نیمی از بیماران احساس می‌کردند که به هنگام خستگی سایر علائم نیز تشدید می شود.

در بسیاری از این افراد هوای گرم یا ورزش های شدید، خستگی را افزایش می دهد.

در نتیجه این عارضه، ۲۲% از بیماران مجبور بودند که فعالیت شان را کاهش یا تغییر دهند.

%۱۴ افراد مجبور بودند استراحت کنند و ۱۰% به طور کامل کارشان را تعطیل کردند.

علت های خستگی در بیماران ام.اس

بروز خستگی در اواخر بعد از ظهر روزهای گرم ممکن است به علت افزایش دمای مرکزی بدن باشد

افسردگی نیز می‌تواند بروز خستگی عمومی را موجب شود، این حالت با آشفتگی خواب نیز تشدید می یابد.

خستگی همچنین می تواند نشان دهنده عدم کارایی حرکت به علت ضعف، اسپاستی سیتی و یا آتاکسی باشد.

داروهای محرک CNG مانند کافئین و Dexedrine Methylphenidate برای درمان خستگی ام.اس پیشنهاد شده اند.

اما این داروها نتوانسته‌اند به طور دائمی مفید باشد.

با وجود این درمان اسپاستی سیتی در این مورد مفید است و می‌تواند باعث کاهش مصرف انرژی شود.

تجویز وسایل کمکی و ارتزهای مناسب نیز می تواند موجب تغییر الگوی Gait (راه رفتن) فرد و نزدیکتر ساختن آن به حالت طبیعی و جلوگیری از خستگی شود.

مهمترین جنبه درمان، دادن استراحت و ذخیره سازی انرژی است.

بیمار باید طوری برنامه‌ریزی کند که بیشترین بهره را از ساعات خنک روز (ساعات اولیه روز) به دست آورد.

دوره‌های منظم استراحت خصوصا ساعات بعد از ظهر و غروب لازم و ضروری است.

فعالیت های روزمره زندگی مانند آشپزی کردن با استفاده از وسایل کمکی، خطر چندانی ندارد.

اگر تحرک باعث بروز خستگی شود، استفاده مناسب از صندلی چرخ دار حتی برای فعالیت های خارج از خانه نیز می تواند برای تداوم حرکت موثر باشد.

چنین تغییراتی در روش زندگی فرد همیشه قابل انجام نیست و باید زمینه‌های روانی مناسب را برای استفاده از این وسایل در فرد ایجاد کرد.

تجویز حساب‌شده این وسایل می‌توانند ناتوانی کلی فرد را تا حد زیادی کاهش دهند و مانع از اختلالات قابل ملاحظه الگوهای رفتاری فرد در دراز مدت شوند.

انواع خستگی در بیماران ام.اس

به طور کلی خستگی در بیماران مبتلا به ام اس چند نوع است.

• خستگی اولیه ام.اس:

این نوع خستگی ناشی از بیماری ام.اس است و دلیل آن هنوز شناخته شده نیست.

• خستگی به علت بد خوابی:

مشکلات خواب می تواند به علت اسپاسم های عضلانی، افسردگی و مشکلات ادراری باشد.

• خستگی به علت افسردگی
• خستگی حرکتی با منشاء عصبی:

این نوع از خستگی ناشی از اختلالات هدایت عصبی است.

• خستگی ناشی از اختلالات ای همچون ضعف و اسپاستیسیتی
• خستگی ثانویه ناشی از عوارض جانبی داروهای خوراکی یا تزریقی