مشکلات کودکان با اختلالات حسی در اجتماع

زندگی در اجتماع با کودکان با اختلالات حسی کمی متفاوت‌تر خواهد بود.

برای مثال برای رفتن به مسافرت، شهربازی، برای شرکت در یک مراسم مذهبی و یا برای رفتن به یک جشن تولد والدین این کودکان نیازمند انجام یک سری کار می‌باشند تا هم کودکان و هم والدین کمتر دچار مشکل شوند.

خواندن این مقاله را به شما برای آشنایی از برخی از راهکارهای این مشکلات توصیه می‌کنیم.

چگونه می‌توانم کودک مبتلا به حساسیت حسی را برای رفتن به شهربازی آماده کنم؟

کودک مبتلا به مشکلات پردازش حسی به مقدار زیادی “حفاظت تحریکی” نیاز دارد تا سفر برای این کودک و همه اعضای خانواده آسیب‌زا نباشد.

در اینجا به برخی توصیه‌های قبل از سفر اشاره می‌شود:

• سعی کنید سفر خانوادگی خود را در طول فصول خلوت سال برنامه‌ریزی کنید.
• سفرتان را طوری تنظیم کنید تا یک روز به روزهای اقامت‌تان اضافه شود و در عوض ساعات گردش روزانه را کاهش دهید. بیشتر کودکان خردسال ساعات کوتاه‌تر گردش روزانه را بهتر تحمل می‌کنند.
• با مجموعه‌ای از تصاویر یا یک فیلم تبلیغی که درباره شهربازی صحبت می‌کند او را آماده کنید.
• چگونگی رفتن به درب ورودی پارک را با او مرور کنید. درباره‌ی شخصیت‌هایی که در شهربازی هستند صحبت کنید. به او بگویید که او ممکن است فقط چند تا از آن‌ها را ببیند زیرا همگی آنها همیشه در آنجا نیستند (این مطلب در کل برای همه بچه‌ها مهم است زیرا آن‌ها بر اجرایی شدن تمام آنچه شما گفته‌اید اصرار خواهند کرد).
• اگر شهر شما مکان‌هایی برای برگزاری “جشن‌های کوچک” دارد، فرزندتان را با خود به آنجا ببرید و توضیح دهید که “شهربازی مانند آنجاست فقط کمی بزرگتر و پر سر و صداتر است”.
• به او اجازه دهید به شما در جمع کردن چمدانش برای مسافرت کمک کند (چندین روز قبل از سفر شروع کنید).
• اگر اعضای دیگری غیر از خانواده نیز قرار است همراه شما باشند به آن‌ها درباره‌ی نیازهای کودک‌تان بگویید تا درک کنند که کودک شما نیاز دارد گاهی اوقات از تمام شلوغی‌ها دور شود.
• به خاطر داشته باشید: یک خط باریک بین آماده‌سازی کودک و صحبت کردن بیش از حد درباره‌ی سفرتان وجود دارد. مراقب باشید چیزهایی نسازید که اگر کودک سفر را آنگونه که شما گفته بودید تجربه نکرد احساس تاسف کند و یا احساس کند که دچار تاسف خوردن شده اید.

وقتی در آنجا هستید:

• یکی از بزرگترین مشکلات کودکان دچار مشکلات حساسیت حسی در شهربازی‌ها، اداره کردن صدا‌ها و اطلاعات دیداری است که همگی به صورت همزمان به او وارد می‌شوند. عینک آفتابی و گوش‌گیر به همراه داشته باشید که کودک بتواند آن را در آورده و مجددا استفاده کند (یک جفت اضافی به همراه داشته باشید تا اگر گم شد مشکلی پیش نیاید).
• وقتی به آنجا رسیدید سریعا چندین نقطه را شناسایی کنید تا وقتی کودک دچار آشفتگی شد به آنجا پناه ببرید. به اطلاع او برسانید که شما محیط را بررسی کرده اید و چندین نقطه ابر را در نظر گرفته‌اید. بهترین مکان‌های آرام رستوران‌های گران‌تر هستند که شما و کودک‌تان می‌توانید در یک میز ویژه بنشینید و برای تفریح یک نوشیدنی سفارش دهید.
• از سوار شدن بر وسایل بازی که دارای حرکات زیاد به همراه درون‌داد دیداری و شنیداری فراوان هستند مثل (ترن‌های هوایی) پرهیز کنید. اگر کودک‌تان اصرار کرد حتما گوش‌گیر و نایلونی برای حالت تهوعش به همراه داشته باشید.
• مقداری آب‌نبات ترش و جویدنی با خود ببرید تا اگر کودک دچار عرق کردن و یا حالت تهوع شد مک بزند تا برخی از این واکنش‌ها را از بین ببرد.
• از او بخواهید هنگامی که در صف منتظر است مقداری لیمو بمکد ولی به او بگویید قبل از سوار شدن به وسیله‌ی بازی آن را از دهان بیرون بیاورد.
• ژاکت سبک یا سوئی‌شرت مورد علاقه‌ی او را به همراه داشته باشید (بدون توجه به آب و هوا). مواقعی که به اندازه کافی در معرض درون‌دادهای حسی قرار داشته و دیگر خسته شده است این ژاکت می‌تواند “ژاکت فرار” او باشد.
• اگر توان مالی‌اش را دارید در یکی از هتل‌های درون شهربازی اقامت کنید. در نتیجه شما یک محیط نزدیک دارید تا قبل از حضور هر کس دیگری کودکتان را در پایان روز به آنجا ببرید.
• برخی از بازی‌های فشاری را همراه خود داشته باشید.
• تمام “ابزارهای اورژانسی “(وسایل حسی) را در یک کوله‌پشتی کوچک قرار دهید و به کودک اجازه دهید تا بداند که چه چیزهایی در آن وجود دارد.
• حتما تعدادی از تمرینات حسی که روزانه در منزل انجام می‌دادید را در آنجا دنبال کنید.

خوش بگذرد…

چه کار کنم که کودکم در حین انجام مراسم مذهبی در جای خود بنشینند؟

دنبال مراسمی باشید که در زمان‌های مختلفی برگزار می‌شود، که معمولا کوتاه‌تر و غیررسمی‌تر است.

همچنین به ویژگی‌های صوتی مکان‌های مذهبی توجه کنید.

ما معمولا به این صداها توجه نمی‌کنیم، اما کودکان مبتلا به اختلال پردازش حسی (حساسیت پردازش شنیداری و دهلیزی) فورا تفاوت را احساس می‌کنند.

اگر ممکن است اول اجازه دهید بقیه‌ی اعضای خانواده بروند و شما و کودک کمی بعد از شروع مراسم حاضر شوید.

به کودک اجازه دهید در طول مراسم از هدفون‌ها یا گوش‌گیرها استفاده کند(به نگاه‌ها بی‌توجهی کنید).

در صندلی‌های عقب سالن بنشینید تا اگر کودک نمی‌تواند ساکن در جای خود بنشیند؛ بتواند برای خوردن آب بیرون برود.

یک بالشتک با خود ببرید تا در هنگام نشستن روی صندلی آن را زیر خود قرار دهد و به او اجازه دهید تا با خود اسباب‌بازی فشاری به همراه داشته باشد.

ممکن است بخواهید خوراکی مختصری هم به همراه داشته باشید (اما از خوراکی‌های صدا دار اجتناب کنید).

چگونه می‌توانم یک جشن تولد برای فرزند نوجوانم که به راحتی دچار بیش‌تحریکی می‌شود برنامه‌ریزی کنم؟

فعالیت‌های مورد علاقه‎ی فرزندتان را انتخاب کنید.

برای مثال اگر شنا فعالیت مورد علاقه اوست مهمانی را در فضای یک استخر بگیرید.

اگر او از جستجو کردن گنج لذت می‎برد مهمانی را به یک مهمانی جستجوی گنج تبدیل کنید.

وقتی با فرزندتان می‎نشینید تا فهرستی از مهمان‌ها تهیه کنید سعی کنید تعداد مهمان‌ها را محدود سازید.

فرزند خود را تشویق کنید تنها افرادی را دعوت کند که پیش آن‌ها احساس راحتی می‌کند و با آن‌ها به او خوش می‌گذرد.

اگر او دوستان دیگری دارد که می‌خواهد آن‌ها را در مهمانی دعوت کند، ولی شما گمان می‌کنید که آن‌ها از مهمانی‌های این‌چنینی لذت نمی‌برند بهتر است آن‌ها را دعوت نکنید.

اگر قرار است مهمانی در خانه برقرار شود تزیینات را از چند روز قبل نصب کنید تا فرزندتان بتواند به فضای تغییر یافته عادت کند.

اگر مهمانی در جای ناشناسی برگزار می‌شود که شما زیاد به آنجا نمی‌روید سعی کنید که چند روز قبل از مهمانی حتما به آنجا سر بزنید.

این کار باعث آشنایی کودک با آنجا می‌شود.

حتما فعالیت‌هایی را از پیش طراحی کنید، چرا که هیچ چیز به اندازه‌ی یک مهمانی که در آن نوجوانان در گروه‌های خود ساخته‌ای بدون هیچ گونه علاقه به پذیرفتن شخص خارجی ایستاده‌اند اضطراب برانگیز نمی‌باشد.

ممکن است بهتر باشد که زمان مهمانی را به دو زمان مختلف تقسیم کنید.

اگر گروه اصلی از دوستان وجود دارند که مشکلات فرزندتان را در موقعیت‌های اجتماعی درک می‌کنند از آن‌ها بخواهید نیم ساعت قبل از گروه بعدی به مهمانی بیایند.

این نیم ساعت سطح راحتی کودک را با تعدادی از افراد افزایش می‌دهد تا وقتی سایر مهمانها می‌رسند، او راحت‌تر باشد.

همچنین شما و کودک‌تان می‌توانید در این مهمانی “زمان تنفس حسی” برنامه‌ریزی شده‌ای خارج از گروه داشته باشید.

اگر مهمانی در خانه است او می‌تواند چند دقیقه‌ای به اتاقش برود و اگر در رستوران یا جای دیگری است او می‌تواند بیرون راه برود و مقدار شنای سینه کنار دیوار یا فعالیت مشابهی انجام دهد.

چگونه می‌توانم از قشقرق راه انداختن کودکم در مکان‌های عمومی جلوگیری کنم؟

قشقرق راه انداختن در کودکان مبتلا به اختلال پردازش حسی شایع‌تر از سایر کودکان است.

این  قشقرق‌ها سریع‌ترین راه برای رساندن این پیام است که “سیستم عصبی من پر شده است”.

وقتی هر کدام از ما دچار استرس می‎شویم یافتن کلمات درست می‌تواند برای ما مشکل گردد.

برای کودکان مبتلا به اختلال پردازش حسی، این مسئله بیشتر صدق می‌کند و بیشتر اوقات آن‌ها سریعاً به سراغ رفتارهایی می‌روند تا نیازهایشان را ارضا کنند.

به عنوان یک والد، این رفتار می‌تواند بسیار مشکل زا باشد، اما برخی راهبردهای کلیدی وجود دارند که ممکن است کمک کننده باشند:

• راه‌اندازهای کودک را بشناسید: وقتی این عمل رخ می‌دهد چه زمانی از روز و کجاست؟ (بعد از ناهار؟ بعد از یک زمان طولانی رانندگی؟)
• نشانه‌های فیزیکی را که درست قبل از سر و صدا کردن (کج خلقی) رخ می‌دهند بشناسید: خمیازه کشیدن، خراشیدن خود، مکیدن انگشت شست، نالیدن، تکان دادن سر، پنجه‌روی/رقصیدن روی پنجه‌های پا، درخواست مکرر غذا یا نوشیدنی و دیگر رفتارهایی که ممکن است نشان دهنده‌ی این باشد که سطح اضطراب کودک در حال افزایش است.

علامتی را تعیین کنید که کودک بتواند در زمانی که دیگر نمی‌تواند به کارها ادامه دهد به شما نشان دهد، مانند کشیدن گوشش، گفتن “هوا”، یا قرار دادن کارت‌هایی در جیب و گذاشتن آن در دست شما به نشانه آنکه دچار آشفتگی شده است.

حتما قوانینی را برای این کار تعیین کنید – کودکتان باید بداند که همیشه نمی‌تواند آن را انجام دهد، بلکه فقط زمانی که احساس آشفتگی می‌کند باید نشانه را ارائه کند.

با مشاهده اولین علامت برای شروع کج خلقی(قشقرق)، کودک را به اتاق دیگری ببرید و با او صحبت کنید تا مشکلش را بررسی کنید و حل نمایید.

اگر نتوانیم مشکل را با صحبت کردن حل کنید، وقت آن است که به خانه برگردید.

او را مجبور به ماندن در یک موقعیت منفی نکنید چرا که این تجربه‌‌ی تلخ در حافظه‌ی او باقی می‌ماند.