پاسخ به ۴ سوال درباره مشکلات دهانی کودکان با اختلال حسی

کودکان با اختلالات پردازش حسی کودکانی هستند که مغز آنها در پاسخ به محرک‌هایی که از طریق حواس دریافت می‌کند دچار مشکل می‌شود.

حال ممکن است این مشکلات مربوط به دهان این کودکان شود.

برای مثال مشکلاتی از قبیل انگشت در دهان بردن، گاز گرفتن خود، ممانعت از خوردن غذاهای جامد و ….

در این مقاله علت این مشکلات و برخی از راهکارها را بیان کرده‌ایم با امید اینکه مطالب مفید واقع شوند.

1-چرا کودکم با بزاق دهانش بازی می‌کند و همیشه انگشتش را در دهانش می‌کند؟

احتمالاً کودکتان در جستجوی تحریک دهانی افزایش یافته است.

کودکانی که نسبت به تحریک دهانی، دچار کم حساسیتی هستند اغلب انگشتشان در دهانشان است.

زیرا دنبال مقدار افزایش یافته‌ای از تحریک دهانی هستند.

برای کمک به توقف این عمل برای او درون‌داد دهانی افزایش یافته‌ای فراهم سازید.

راهبردهای زیر را امتحان کنید:

• اجازه دهید او از مسواک‌هایی که با باطری کار می‌کنند استفاده کند (این نوع مسواک‌ها به شدت مسواک‌های الکتریکی کار نمی‌کنند و کودکان آن‌ها را بیشتر دوست دارند).

• به او خوراکی‌های بافت‌دار پیشنهاد کنید مانند پف فیل، سیب و پاستیل(به مقدار کم).

• تمرینات حرکتی-دهانی انجام دهید.
• از لوله‌های جویدنی استفاده کنید.
• کودک را به دمیدن حباب‌ها، دمیدن در سوت و مکیدن با نی تشویق کنید.
• مکیدن آب نبات لیمویی نیز خوب است. این خوراکی هم شیرین و هم ترش است و صورت هر کسی را در هم کشیده می‌کند.

2-کودک یک سال و نیمه‌ی من از خوردن غذاهای جامد ممانعت می‌کند و هنوز غذای نوزاد می‌خورد. آیا مربوط به دیگر رفتارهای حسی می‌شود؟

یک متخصص مشکلات گوارش و گوش و حلق و بینی باید مشکلات کودک را بررسی کند.

این اختلالات می‌تواند به اختلال پردازش حسی او مربوط باشد، چرا که هر دو می‌توانند در ممانعت از خوردن غذاهای جامد، نقش داشته باشند.

یک ارزیابی جامع می‌تواند شامل “آزمایش بلعیدن باریوم اصلاح شده” باشد تا از سالم بودن کارکرد مکانیزم‌های جویدن و بلعیدن مطمئن شوید.

کاترین لیویت متخصص بلعیدن و خوردن برای بررسی علل حسی مربوط به این رفتار پیشنهاد می‌کند درمانگر به پرسش‌های زیر پاسخ دهد:

• آیا کودک از خوردن تمام بافت‌های غذا با سایزهای متفاوت امتناع می‌کند یا فقط از خوردن برخی از مزه‌ها و یا سایر غذاها امتناع می‌کند؟
• آیا غذایش را به اندازه کافی می‌جود تا خمیر شود؟
• آیا او ممانعت حاصل از بیش حساسیتی دارد؟
• آیا او غذا را فقط با نگاه کردن به آن رد می‌کند- به‌خصوص اگر آن غذا یک غذای جدید باشد؟ یا صبر می‌کند تا غذا را امتحان کند و بعد واقعا به علت بافت غذا از آن دوری می‌کند؟
• آیا این رفتار برای دستکاری کردن والدین انجام شده است تا کودک بتواند از شیشه شیر استفاده کند؟
• نمره‌ی کودک در بخش حساسیت دهانی نمودار حسی نوزاد/نوپا چگونه است؟
• حساسیت‌های او از کجا شروع می‌شود :دهان، فک یا از خط موی سر و پیشانی؟
• کودک چه مواد دیگری را در دهانش قرار می‌دهد؟

وقتی علت تمامی یا بخشی از این رفتار به تشخیص درمانگر به مشکلات حسی مربوط باشد درمان می‌تواند شروع گردد.

احتمالاً درمان روی حساسیت‌ زدایی مناطق حساس صورت و/ یا درون دهان و کار کردن با بافت‌ها متمرکز خواهد بود.

خیلی مهم است که سریعاً درمان را در سنین پایین آغاز کنید تا رفتار ممانعت (بدون توجه به منبع آن) برای مدت طولانی تقویت نشود.

3-اگر مواظب نباشم کودکم چیز‌های کثیف را می‌خورد و چیزهای عجیبی مانند سنگ‌ها، حصارهای فلزی و رنگ‌ها را لیس می‌زند. علت آن چیست؟

به طور طبیعی بیشتر کودکان در سنین پایین اشیا را به عنوان یک راه اکتشاف لازم لامسه در دهانشان قرار می‌دهند.

پس از این دوره‌ی بهنجار (تقریباً ۲۴ ماهگی) لیسیدن چیزهای غیر خوردنی ممکن است نشان‌دهنده کودکی باشد که دچار کم حساسیتی نسبت به تحریک دهانی است و پیوسته در جستجوی درون‌داد عمقی، لامسه و مزه‌های شدید است.

به کودک اجازه دهید تا از یک مسواک که با باتری کار می‌کند، استفاده کند و به او خوراکی‌های بافت‌دار مانند پف‌فیل، سیب، پاستیل (به مقدار محدود) بدهید.

راهبردهای دیگر شامل انجام تمرینات حرکتی-دهانی، استفاده از لوله‌های جویدنی و تشویق کودک به دمیدن حباب‌ها، دمیدن در سوت‌ها و مکیدن با نی است.

به علت مسائل بهداشتی حتما از نزدیک مراقب کودک باشید؛ لیسیدن فلزات و رنگ‌ها برای سلامتی کودک می‌تواند زیان بخش باشد.

فرزندم دست خودش را در موقعیت‌های عمومی گاز می‌گیرد، چگونه می‌توانم این کار او را متوقف کنم؟

این کودک به احتمال خیلی زیاد در موقعیت‌های عمومی احساس آشفتگی می‌کند و نمی‌داند چگونه با این احساس برخورد کند.

گاز گرفتن درون‌داد عمقی شدیدی به دست و فک او وارد می‌کند.

پس نوعی عمل یکپارچه‌کننده است.

این رفتار ممکن است پیامی از جانب کودک مبنی بر این باشد که او دچار آشفتگی شده و ترسیده است.

در این مواقع کارآگاه حسی کودکتان باشید.

حتما موقعیت‌های عمومی برانگیزاننده‌ی رفتار گاز گرفتن را دقیقا ثبت کنید.

به این ترتیب شما می‌توانید روبه‌رو شدن با آن موقعیت‌ها را محدود سازید.

همچنین از راهبردهایی برای درون‌داد دهانی و درون‌داد عمقی دست‌ها استفاده کنید.