تاثیر اختلالات حسی بر مدرسه و یادگیری
شروع مدرسه برای کودکان یک مقطع بسیار مهم است.
کودک با مدرسه آموزش را به صورت جدی آغاز میکند و سبک جدیدی از زندگی را نیز تجربه خواهد کرد.
حال در نظر بگیرید کودکی که با اختلالات حسی مواجه است ممکن است چه مشکلاتی را در مدرسه تجربه کند؟
شما را به خواندن این مقاله توصیه میکنیم،زیرا اطلاعات بسیار مفیدی در رابطه با اختلالات حسی و تاثیر آن بر مدرسه و یادگیری را بدست خواهید آورد.
1-آیا اختلال پردازش حسی روی عملکرد تحصیلی کودک من تاثیر میگذارد؟
پردازش حسی کارآمد سنگبنای مهارتهای بسیار یکپارچه را ایجاد میکند، همانند مهارتهایی که برای موفق شدن در مدرسه مورد نیاز است.
هنگامی که پردازش حسی درست عمل میکند، اطلاعات حسی به روش مفیدی دریافت، سرند و پردازش میشوند تا پاسخ مناسبی داده شود.
اگر نقصی در این فرآیند رخ دهد روی توانایی یادگیری تاثیر خواهد گذاشت.
اگر کودک در پردازش حسی مشکل دارد پس احتمال دارد که در جنبههایی از عملکرد تحصیلی خود دچار مشکل شود.
2-معلم کودکم میگوید او باهوش ولی تنبل است. این مشکل میتواند مربوط به اختلال پردازش حسی باشد؟
کودکان میتوانند خسته، کسل یا آشفته شوند، اما سیستم عصبی آنها همیشه آماده است چیزهای جدیدی را کشف کند، مانند یک جانور جدید در حیاط خلوت و یک کتاب جدید.
در رابطه با مشکل فعلی کودک شما، ممکن است علل دیگری وجود داشته باشد.
لذا به شما توصیه میکنیم که جهت ارزیابی به متخصص اطفال و همچنین کاردرمانگر مراجعه فرمایید.
شما و معلم کودک باید پرسشنامه حسی را پر کنید تا مطمئن شوید که آیا علائم مشترکی را در مدرسه و در خانه مشاهده میکنید یا خیر.
این عمل به متخصصین کمک میکند که رفتارها را دسته بندی کرده و به شما راه درست را نشان دهند.
3-چرا کودک من در طول زنگ تفریح به جای اینکه با دوستانش بازی کند در حال دور زدن اطراف است؟
چندین دلیل مربوط به اختلال پردازش حسی برای این رفتار وجود دارد.
ممکن است کودک چندین ساعت در کلاس نشسته باشد و اکنون سعی دارد که تمامی اطلاعات موجود در اطراف را جذب کرده و معنای آنها را دریابد.
این کودک ممکن است با خودش درگیر باشد تا تمامی این اطلاعات را در کنار هم نگه دارد، به این منظور که بتواند یاد بگیرد و از نظر اجتماعی در ارتباط باشد.
ممکن است زنگ تفریح برای او زمانی برای بازآرایی باشد.
به عنوان یک راهبرد یکپارچگی حسی، برخی کودکان برای آرام و متمرکز کردن خودشان تمام زنگ تفریح را مشغول تاب خوردن و چرخیدن در اطراف هستند.
ممکن است کودک در یک محیط کلاسی گروهبندی شده عملکرد خوبی داشته باشد، اما قواعد اجتماعی پنهان را که در زمین بازی حاکم است درک نکند و این حالت باعث شود که به شیوه نامعلومی رفتار کند.
اگر پسرتان مشکل حرکتی دارد شرکت در بازیهای حرکتی میتواند برایش آشفته کننده و شرم آور باشد.
در نتیجه چرخیدن و تاب خوردن به او اجازه میدهد که از وضعیت شرمآوری مثل لیلی اجتناب کند.
صحبت کردن با کودک و توجه به اینکه در تعامل با یک یا دو نفر راحت است (اما نه با گروه بزرگ).
از معلم کودک بپرسید که آیا کودکان دیگری هستند که در پیوستن به گروههای بازی مشکل داشته باشند؟ اگر چنین بود درخواست کنید دو سه دانش آموزی که این شرایط را دارند در طول زنگ تفریح فعالیتهای جایگزین، مثل بازیهای صفحهای انجام دهند و گاهی فعالیتهای حرکتی داشته باشند.
بدین ترتیب کودک شما فرصت مییابد در یک گروه کوچک کنترل شده با دیگران در تماس باشد و در عین حال مقداری فعالیت حرکتی انجام دهد.
4-آیا دویدن عمدی به طرف بچههای دیگر نشانهی مشکلات حسی است؟
اگر کودک به طرف دیگران میدود و به آنها برخورد میکند و آنها را به زمین میاندازد، ممکن است او طالب تحرک حسی باشد.
در واقع او عمدا به دیگران برخورد میکند تا درونداد عمقی دریافت کند.
احتمالا او نمیداند که بچههای دیگر این نوع بازی/درونداد را دوست ندارند.
به کودک توضیح دهید که جست و خیز کردن و بازیهای پرشی و خشن ممکن است نیاز بدن او باشد، اما به بدن بچههای دیگر آسیب میزند و آنها را ناراحت میکند.
به کودک خاطرنشان سازید که اگر بچههای دیگر را ناراحت کند آنها دوست نخواهند داشت با او بازی کنند.
یک داستان اجتماعی ممکن است راه حل خوبی برای این مشکل باشد.
مطمئن شوید که وقت کافی در خانه برای بازیهای خشنتر میگذارید تا کودک در موقعیتهای اجتماعی کمتر پرخاشگری کند.
5-تا چه حد اخلالگری عمدی در مدرسه، به دلیل اختلال پردازش حسی است؟
مشکلات پردازش حسی، اغلب به شکل مشکلاتی از این قبیل بروز مییابند:
- ناتوانی در ساکت نشستن
- افتادن از صندلی
- جیغ و داد راه انداختن
- پرسه زدن هنگامی که به او دستور انجام تکالیف حرکتی ظریف داده میشود
- ساکت شدن در موقعیتهایی که از او درخواست انجام یک تکلیف میشود
در بسیاری موارد این کودکان به عنوان افرادی که همکاری نمیکنند، اخلالگرند، تکانشگرند، به گوش کردن بیمیل هستند، نمیتوانند ساکت بنشینند یا نسبت به کار کردن بیمیلند توصیف میشوند.
مهم این است که چگونگی تاثیر رفتار اخلالگرانه را روی کودک به دقت مشاهده کنیم.
سپس آنها را دسته بندی کنیم تا به علل زیربنایی آنها پی ببریم.
حتی اگر تدافع حسی کودکتان کاهش یافته است، او هنوز ممکن است درست رفتار نکند.
به خاطر داشته باشید که بسیاری از رفتارهای کودکان عمدی نیست.
معمولاً دلیلی برای رفتار کودک وجود دارد این موضوع گاهی به سادگی با کشف عامل برانگیزنده کودک حل میشود.
گاهی درمانگران و والدین باید به کودک کمک کنند تا رفتار آموخته شدهای را که در واکنش به مشکل پردازش حسی یا حتی محیط داشته، اکنون فراموش کند.
رفتار اشتباه کودک ممکن است پاسخ آموخته شده در واکنش به ترس ناشی از تدافع حسی باشد که حتی پس از رفع مشکل تدافع حسی همچنان ادامه مییابد. این نوع رفتارها را باید با روشهای خاصی از بین برد.
6-چرا کودکم در مدرسه نمیتواند آرام بنشیند؟
امروزه مدارس فرصت کمتری برای حرکت میدهند.
تمام سیستمهای عصبی رشد یافته، اشتیاق به حرکت دارند و کودکی که مشکل پردازش اطلاعات حسی دارد ممکن است حتی بیشتر از بقیهی افراد نسبت به آن مشتاق باشد.
تمام کودکانی که کل روز را روی صندلی ساکن مینشینند، لحظات سختی را میگذرانند، اما آنها قادرند بدن خود را کنترل کنند و آرام بگیرند.
کودک دچار مشکل پردازش حسی ممکن است نتواند این کار را انجام دهد.
از معلم کودک خود بپرسید آیا کودک شما میتواند زنگهای تفریح، حرکتی در طول روز داشته باشد؟
بسیار عالیست اگر بتوانید او را متقاعد کنید برای تمام دانش آموزان کلاس برنامه حرکتی فراهم کند.
اگر معلم علاقهای به این کارها ندارد، از او بخواهید برخی از فعالیتهای کلاسی که مستلزم حرکت است را به کودک بسپارد.
مثلا ورقهها را پخش کند، صندلیها را جابجا کند، دفتر حضور و غیاب را به دفتر مدرسه ببرد و مدادها را بتراشد.
7-چرا فرزندم در مدرسه روی میز دراز میکشد؟
اگر کودک شما در خانه هم روی مبل لم میدهد یا هنگامی که میایستد تکیه بر چیزی میدهد یا در کل، حالت سقوط کردن نشان میدهد، در فعالیتهای جسمانی در مقایسه با همسالانش به راحتی خسته میشود یا به نظر میرسد که ماهیچههایش قوام عضلانی کمی دارد.
ممکن است مشکلات پردازش عمقی داشته باشد که اغلب اختلال عمقی نامیده میشود.
مغز او به اندازه کافی از مفاصل و ماهیچهها و از اینکه بدن او در ارتباط با خودش کجا قرار دارد بازخورد دریافت نمیکند.
بعد از اینکه معلمش به او یادآوری میکند که بنشیند، او احتمالاً برای چند دقیقه میتواند راست بنشیند زیرا درباره آن فکر میکند.
به محض اینکه کسی اسم او را صدا کند یا خودش به حرفهای معلم گوش کند دوباره دراز میکشد، چون باید انرژی شناختی خود را در جای دیگری صرف کند.
از آنجا که دستگاه عصبی او نمیتواند مانند بقیه افراد این کار را خودکار انجام دهد، کودک باید بدنش را مجبور به انجام این عمل کند.
به کودک خود یادآور دیداری کوچکی بدهید تا آن در گوشه میزش بگذارد، تصویر کوچکی از یک کودک که روی میز تکیه داده است.
یک برنامه استقامت جسمانی خوب، که میزان زیادی درونداد عمقی و درگیری برای ماهیچههای مرکزی بدن ایجاد میکند؛ میتواند کمک کننده باشد.