6 نکته ی مهم در بیماران با آسیب نخاعی

در رابطه با تغذیه ی بیماران آسیب نخاعی چه می دانید؟در مورد رشد استخوان در عضلات و رباط های اطراف مفصل چه می‌توانیم بکنیم؟ راه های کاهش تورم و درد در بیماران آسیب نخاعی چیست؟ با مطالعه ی این مقاله پاسخ این سوالات و سوالات مشابه را خواهید یافت.

1-تغذیه

فرد آسیب نخاعی باید انواع غذاهای مفید را بخورد و 3 لیتر آب در روز بنوشد تا بتواند به راحتی ادرار و مدفوع کند.

تغذیه مناسب چیست؟

• خوردن غذاهای متنوع در هر روز
• خوردن غذاهای پر فیبر
• خوردن مقدار زیادی میوه و سبزیجات
• پرهیز از خوردن زیاد چربی و قند بویژه در افراد چاق

باید غذاهای پر فیبر شامل میوه و سبزیجات، جوانه ها و حبوبات، برنج و آرد سبوس دار مصرف شوند.

فیبر مدفوع را نرم و تخلیه ی آن را راحت تر می کند و نیاز به مصرف شیاف را کاهش می دهد.

خوردن غذای پر فیبر در صورتی موثر است که همراه با نوشیدن 3 لیتر مایعات در روز باشد.

چه باید نوشید؟

نوشین 3 لیترمایعات در روز مثانه را تمیز نگه می دارد و از عفونت دستگاه ادراری جلوگیری می کند.

نوشیدن آب به میزان زیاد به ایجاد مدفوع نرم کمک می کند.

آب باید تمیز باشد.

اگر آب قابل دسترس خیلی تمیز نیست باید به مدت ۲۰ دقیقه جوشانده و قبل از نوشیدن سرد شود.

فرد می‌تواند چای، قهوه و آبمیوه به جای آب بنوشد.

نوشیدن شیر برای تامین پروتئین و انواع ویتامین‌ها و مواد مغذی بسیار مهم است.

اما بیشتر از ۶۰۰ میلی لیتر شیر در روز نباید مصرف شود.

مصرف زیاد شیر می‌تواند منجر به مشکلاتی در کلیه ها شود.

از مصرف الکل باید اجتناب شود.

الکل می‌تواند مشکلات جدی برای افراد آسیب نخاعی ایجاد کند.

مصرف زیاد الکل تعداد دفعات مورد نیاز برای تخلیه مثانه را افزایش می دهد.

افرادی که مقدار زیادی الکل می نوشند ممکن است لباس هایشان را خیس کنند.

ممکن است فراموش کنند فشار را از روی اندام های کم کنند و در نتیجه زخم بستر ایجاد شود.

ممکن است در هنگام انتقال و جابجایی با ویلچر زمین بخورند و صدمه ببینند.

مصرف بیش از حد الکل باعث کم آبی و اسهال می‌شود.

2-سخت شدن حرکات مفصل

گاهی پس از آسیب نخاعی استخوانها در درون عضلات و رباط های اطراف مفصل رشد می کنند.

به این عارضه استخوانی شدن می‌گویند.

فقط بعضی از افراد به این مشکل دچار می شود.

رشد مفاصل در ناحیه زیرین سطح ضایعه اتفاق می افتد و در مفاصل ران و زانو شایع تر است.

مفاصل به طور پیشرونده در هنگام حرکت ضعیف تر می شوند به طوری که فرد ممکن  است برای نشستن در ویلچر دچار مشکل شود چرا که مفاصل زانو و ران به  خوبی خم نمی شود.

پوشیدن لباس و بویژه شلوار و نشستن صحیح در ویلچر دشوار خواهد شد.

این مسئله احتمال بروز زخم بستر را افزایش می‌دهد.

اولین علامت رشد استخوان این است که در هنگام حرکت پاها مفصل اسفنجی احساس می‌شود.

این حالت بیشتر در چهار ماه اول بعد از آسیب‌ نخاعی اتفاق می‌افتد.

در مورد رشد استخوان در عضلات و رباط های اطراف مفصل چه می‌توانیم بکنیم؟

این مشکل قابل پیشگیری نیست.

حرکت دادن مفصل در هر روز مانع سختی کامل مفصل می شود.

ممکن است برای برداشتن استخوان نیاز به جراحی باشد.

تا زمانی که رشد استخوان متوقف نشده نباید اقدام به جراحی کرد، این زمان ۱۸ تا ۲۴ ماه طول می کشد.

اگرخیلی زود استخوان برداشته شود احتمال استخوان‌سازی بیشتر وجود دارد.

3- تورم دستها و پاها

به دلیل ضعف در جریان خون بدن، اندام‌های فلج بدن گاهی متورم می‌شوند.

تورم دست ها در مرحله شوک نخاعی شایع‌تر است.

در افراد تتراپلژی که قادر به حرکت دستها نیستند تورم دست ها بیشتر دیده می‌شود.

تورم پاها در بین افرادی که پاهای شل دارند متداول تر است.

تلاش برای کاهش تورم ضروری است و می تواند تغییر شکل دست ها و پاها شود.

راههای کاهش تورم

• قرار دادن دست ها روی بالش بالاتر از آرنج هنگام قرار گرفتن فرد روی ویلچر و یا تخت.
• پوشیدن اسپلینت دست در صورت لزوم.
• حرکت آرام مفاصل متورم.
•  قرار دادن پاهای متورم بالاتر از زانو به وسیله بلند کردن قسمت انتهای تخت به اندازه 2 آجر. اگر تورم در طول شب هنگام خوابیدن کاهش پیدا کرد مسئله زیاد جدی نیست اما اگر در طول شب کاهش نیافت، فرد باید در بستر بماند.
• فعال نگه داشتن فرد تا حد ممکن.

لخته شدن خون در وریدهای عمقی

اگر تورم حتی بعد از مدت زیادی قرار گرفتن عضو در سطح بالا کاهش نیافت و قسمت متورم  پا و یا دست در لمس گرم احساس می شود احتمال دارد به دلیل لخته شدن خون در ورید های عمقی باشد.

این یک مسئله بسیار مهم است و فرد باید سریعاً به پزشک ارجاع شود.

پزشک برای از بین رفتن لخته دارو تجویز خواهد کرد.

تا زمانی که پزشک مطمئن نشده لخته از بین رفته پاها را حرکت ندهید.

4-ضعف استخوانها و شکستگی

بعد از آسیب نخاعی یک ضعف تدریجی در استخوان ها به دلیل عدم استفاده به وجود می آید.

وقتی استخوان ها ضعیف شوند زودتر دچار شکستگی می‌شوند.

شکستگی می‌تواند به دنبال افتادن از ویلچر هنگام جابجایی ویلچر و یا در اثر حمل غلط توسط دیگران ایجاد شود.

اگر فرد چهار حادثه مشابهی شد هر چه سریعتر باید به پزشک ارجاع شود تا از نظر شکستگی مورد بررسی قرار بگیرد.

اگر فرد دچار شکستگی شد باید چه کرد؟

باید هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کرد.

ممکن است عضو گچ گرفته شود و فرد مجبور شود چند روز تا چند هفته در تخت استراحت کند.

هنگام خوابیدن در تخت باید اقدامات لازم برای کاهش فشار را رعایت کرد.

در این مورد ممکن است فرد نیاز به کمک دیگران داشته باشد.

گچ گیری باید توسط یک فرد مجرب انجام شود.

باید مطمئن شد که گچ گیری باعث زخم بستر نشود و به خوبی پد گذاری شده باشد.

گچ باید نه خیلی سفت و نه خیلی شل باشد.

ممکن است گچ به دو نیمه قسمت شود و دو نیمه به وسیله باند به هم وصل شوند.

این نوع گچ دو لنگه  نامیده می‌شود.

این گچ می‌تواند روزانه برداشته شود و بعد از کنترل از نظر زخم بستر مجددا بسته شود.

5-درد

معمولاً کمی درد در محل آسیب به مدت چند روز تا چند هفته در اکثر افراد اسیب نخاعی دیده می شود.

این درد به دلیل کشیدگی رباط ها، استخوان های شکسته و زخم در عضلات پشت است.

بعضی از  افراد درد های طولانی مدت دارند و این درد روی تمام فعالیت‌های آنها تاثیر می گذارد.

درد ممکن است از زمان ضایعه و یا ماهها و سالها بعد از آن شروع شود.

گاهی پیدا کردن علت آن بسیار دشوار است.

گاهی اوقات درد می‌تواند به دلیل له شدگی عصب و یا صاف نبودن استخوان های پشتی باشد.

برای کنترل درد لازم است به یک پزشک یا درمانگر مراجعه نمود.

برای جلوگیری از دردهای طولانی مدت باید:

• از کوتاهی عضلات جلوگیری شود.
• اسپاسم کنترل شود.
• فرد در وضعیت صحیح بنشیند و دراز بکشد.
• از زخم بستر پیشگیری شود.
• باید به طور مرتب مثانه و روده را تخلیه کند.

برای درمان دردهای طولانی مدت:

• با حمایت از فرد باید به او قوت قلب داده شود.
• فرد باید سرگرم و فعال نگه داشته شود، با سرگرم بودن نگرانی در مورد درد را فراموش میکند.
• فرد باید به طور مرتب روده و مثانه را تخلیه کند.
• برخی داروها به کاهش درد کمک می کنند.
• جراحی برای صاف کردن استخوان های پشتی و از بین بردن علت درد ممکن است انجام شود.

6-خنک شدن در هوای گرم و گرم شدن در هوای سرد

به طور طبیعی عرق کردن بدن را در هوای گرم خنک نگه میدارد و لرز بدن در هوای سرد گرم می کند.

فرد آسیب نخاعی قادر به عرق کردن و لرز در قسمت های فلج  بدن نیست.

در افراد تتراپلژی  و پاراپلژی شدید به دلیل اینکه بیشتر بدن آنها فلج است  بیشتر این مشکل دیده می‌شود.

هوای گرم

در هوای گرم و شرجی بخش‌های فلج بدن گرم می‌شوند.

با  گرم شدن بخش‌های فلج  بدن دچار کم آبی می شود.

این مسئله منجر به مشکلاتی در مثانه، تب بالا و گرمازدگی می گردد.

گرمازدگی مشکل بسیار جدی است که حتی ممکن است منجر به مرگ شود.

اگر بخش‌های فلج بدن  بیش از حد گرم شوند، مدت زیادی طول میکشد تا بتوان آنها را خنک کرد.

برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد بدن فرد باید سعی کند تا حد ممکن در سایه قرار بگیرد، لباس خنک بپوشد، از کلاه استفاده کند، از سوختگی با آفتاب اجتناب کند و مقدار زیادی آب بنوشد.

پاشیدن آب روی لباس و استفاده از پنکه به خنک نگه داشتن بدن کمک می‌کند.

هوای سرد

در هوای سرد قسمتهای فلج بدن سرد می‌شوند.

سرد شدن ممکن است منجر به سرماخوردگی و ایجاد مشکل در قفسه سینه شود.

یک عفونت جدی در قفسه سینه می‌تواند منجر به مرگ شود.

وقتی هوا سرد است فرد باید لباس گرم بپوشد.

پوشیدن چندین لایه لباس فرد را گرم نگه می دارد.

تا حد ممکن مدت طولانی به بیرون نرود و در خانه در جای گرم بماند.

نباید خیلی به آتش نزدیک شود چون احتمال سوختگی در نواحی فلج بدن وجود دارد.