اهمیت بازی در رشد و تکامل کودکان

روانشناسان معتقدند بازی فقط وسیله تفریح وپر کردن اوقات فراغت کودک نیست.

بازی وسیله ای برای تفکر و سخن گفتن او نیزمی باشد.

اینکه بازی کودکان نقش بسیار مهمی در زندگی آنها دارد بر هیچ کس پوشیده نیست.

فواید بازی کودکان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

•  بازی، رشد جسمی، حرکتی، حسی و ذهنی کودک را تسهیل می کند.
• کودک از طریق بازی و دستکاری وسایل مختلف، تجربیات زیادی می‌آموزد.
• با محیط پیرامون خود بیشتر آشنا می شود.
•  کودک در بازی کردن،آرزوها و احساساتش را نشان می‌دهد، در نتیجه والدین و اطرافیان بهتر می توانند او را بشناسند و به استعدادهای بالقوه و توانایی‌هایش پی ببرند.
• بسیاری از نیازهای عاطفی، و روحی و حتی جسمی کودک از طریق بازی کردن ارضاء می شود.
•  در بازی های گروهی، بسیاری از رفتارها، قوانین و مقررات، حس همکاری و دوست داشتن و کمک به همدیگر آموزش داده می شود. در نتیجه پرورش مهارت های ارتباطی و گفتاری را می تواند در پی داشته باشد.
• از طریق بازی بسیاری از فشارها و استرس های روحی و عاطفی کودک تخلیه می‌شود.
• بازی کردن از بروز بعضی از بیماری های روحی و روانی در آینده پیشگیری می‌کند.
•  متخصصین با توجه به نحوه بازی کردن کودکان، به برخی از مشکلات رفتاری و عاطفی کودکان پی می‌برند. بنابراین بازی نقش تشخیصی هم دارد.
•  بسیاری از فعالیت‌های درمانی را می‌توان در قالب بازی های مختلف اجرا کرد. به عبارت دیگر بازی نقش درمانی نیز دارد.
• شاید مهمترین اثر بازی همان ایجاد شرایط شادی آفرین و لذت بخش برای کودک باشد.

 بازی کودکان در سنین مختلف

 هفته های اول زندگی

کودک طبیعی با دست و پای خودش بازی می‌کند و از این طریق با اعضای بدنش آشنا می شود بنابراین اگر یک کودک کم توان ذهنی نمی‌تواند این گونه بازی کند شما به او کمک کنید، دست و پایش را تکان دهید و ماساژ بدهید، انگشتانش را به دهانش ببرید و پاهایش را نزدیک صورتش و  بیاورید تا با اعضای مختلف بدنش بازی کند.

کودک ظرف چند ماه اول زندگی خود می تواند با یک دست اشیاء کوچک را بگیرد .

نسبت به اسباب بازی های رنگی و صدادار عکس العمل نشان دهد .

با چشمان آنها را دنبال کند و غالبا آنها را به دهان می برد.

اسباب بازی های ساده و بی خطر در اختیار او قرار دهید مثل انواع جغجغه، فرفره و توپ های فشاری.

شش ماهگی

کودک از شش ماهگی به بعد می تواند اسباب بازی های بزرگ تر را با دو دست بگیرد و دستکاری کند.

اشیاء را از یک دست به دست دیگرش می‌دهد و بررسی می‌کند.

بنابراین اسباب بازی های بزرگ تر و جذاب تر مثل انواع توپ و حیوانات عروسکی و اسباب بازی های متحرک برایش فراهم کنید.

 یک سالگی

انواع کتابهای قصه و وسایل نقاشی، در اختیار او قرار دهید.

در این سن از نظر صحبت کردن و درک کلمات و موضوعات بسیار پیشرفت می‌کند.

  دو سالگی

حس کنجکاوی و آزمون و خطا و مهارتهای دستی کودک گسترش زیادی پیدا می‌کند.

انواع سازه ها، ابزار و وسایل خانه داری، پازل های مختلف، مدل های کوچک از وسایل واقعی مثل رادیو، چرخ خیاطی، دوربین و وسایل ورزشی برای او بسیار جالب است.

قصه گوش کردن و نقاشی کردن مهمترین علاقه ی کودک در این سن می باشد.

سه سالگی

معمولا از سه سالگی توصیه می شود کودک را به یک مهد کودک ببرید.

کودکان در این سن از بازی های گروهی با همسالان خود بسیار لذت می برد.

قایم باشک بازی،عمو زنجیر باف، توپ بازی و خاله بازی را خیلی دوست دارد .

صحبت کردن و حفظ کردن شعر از مهمترین دغدغه های کودک است .

سعی کنید اوقات بیشتری در کنار او باشید و با او صحبت کنید.

کودکی که از نظر ذهنی کم توان است در بازی کردن مانند همسالانش نیست. ولی شما سعی کنید مانند یک کودک طبیعی، شرایطی را برایش فراهم کنید تا او نیز هر چه بیشتر بازی کند و از طریق آن با محیط پیرامونش آشناتر شود و تجربه های زیادی کسب کند تا سبب رشد ذهنی و عملکرد هوشی او شود.

بنابراین:

• با کودک خود هم بازی شوید و در بازی کودکان شریک شوید تا لذت بیشتری از بازی کردن ببرد.
• ساعاتی از روز را به او اختصاص دهید.
• او را به پارک ببرید و از وسایل بازی استفاده کنید یا با او توپ بازی یا دوچرخه سواری کنید.

• زمانی که با او هم بازی می شوید، خصوصا وقتی مشغول ساختن یا خراب کردن سازه هاست در کار او دخالت نکنید که چطور بسازد، بلکه اجازه دهید هنگام بازی کودکان احساس آرامش و آزادی کامل داشته باشد مگر اینکه از شما کمک بخواهد یا بخواهید به او یاد بدهید چگونه درست کند.
• وسایل مختلف زندگی که خطرناک نیستند، در اختیار او بگذارید.
• کودکان از دستکاری وسایل منزل و آشپزخانه بسیار لذت می‌برند و بهترین سرگرمی های آنهاست.
•  برای کودک خود اسباب بازی های گران قیمت تهیه  نکنید که مجبور شوید دور از دسترس او قرار دهید.
•  اسباب بازی های ساده، ارزان و بی‌خطر تهیه کنید تا بتواند با آنها بازی کند، خراب کند و لذت ببرد.
• سعی کنید اسباب بازی های گوناگون که تجربه های مختلفی برای کودک ایجاد می کند فراهم نمایید.
• اسباب بازی ها به گونه ای باشد که حداقل یکی از مهارت های حرکتی، عاطفی، ذهنی و یا گفتاری او را تقویت کند.