6 عامل تاثیرگذار در شیوع ام.اس

آیا می دانید ژنتیک و نژاد عوامل تاثیرگذاری در شیوع ام.اس هستند؟

آیا تاکنون به این فکر کرده اید که مکان زندگی و مهاجرت در شیوع ام.اس نقش دارد یا خیر؟

بیشتر زنان مبتلا به ام.اس می شوند یا مردان؟

در سال های گذشته تصور بر این بود که تنها دوری از نور خورشید و استرس ها جزء عوامل اصلی و تاثیرگذار در میزان شیوع ام.اس است.

ولی با توجه به تحقیقات جدید عوامل مهم دیگری نیز در میزان شیوع ام.اس شناخته شد .

در این مقاله به مهمترین این عوامل می پردازیم.

1-از نظر جغرافیایی

ام اس در مناطق گرمسیری و استوایی به ندرت دیده شده است.

با افزایش عرض جغرافیایی و یا دور شدن از خط استوا شیوع آن افزایش می یابد.

بیشترین میزان شیوع در مناطق با عرض جغرافیایی بالاتر از ۵۰ درجه شمال و یا پایین تر از ۵۰ درجه جنوب دیده می شود.

شمال اروپا، جنوب کانادا، استرالیا و نیوزیلند جز مناطق با خطر بالای ابتلاء مواجه هستند.

جنوب اروپا و هند جزء مناطق با خطر متوسط محسوب می شوند.

ژاپن، چین و آمریکای لاتین در گروه مناطق کم خطر محسوب می‌شوند.

عامل نژاد نیز شیوع ام.اس موثر است.

به طوری که شیوع بالای ام.اس در بریتانیا ۸۵( نفر در هر ۱۰۰ هزار نفر) و شیوع پایین آن در ژاپن (۴ نفر در هر ۱۰۰ هزار نفر) که هر دو در یک عرض جغرافیایی قرار دارند، فقط با در نظر گرفتن عامل نژاد توجیه‌پذیر است.

اگرچه ام.اس در هر سه نژاد سفید و زرد و سیاه دیده می‌شود ولی شیوع آن در سفیدپوستان به مراتب بیشتر است.

شیوع ام.اس در یک منطقه جغرافیایی نیز در بین افراد نژادهای گوناگون متفاوت است.

2- از نظر همه گیر شناسی (تعداد افراد مبتلا در یک منطقه)

• اگردر منطقه ای تعداد افراد مبتلا به بیماری ام.اس بیش از ۳۰ نفر در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت باشند به آن منطقه، منطقه ی با میزان شیوع بالا گفته می شود.
• اگر در منطقه ای تعداد افراد مبتلا به ام.اس  بین ۵ – ۳۰ نفر در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت باشند به آن منطقه ،منطقه ی با میزان شیوع متوسط گفته می شود.
• مناطق با بروز پایین نیز مناطقی هستند که کمتر از ۵ نفر در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت درگی بیماری ام.اس باشند.

3-نژاد و ژنتیک

همانطور که در ابتدای مقاله گفتیم ام.اس در سفیدپوستان و در اروپای شمالی شایع‌تر است ولی افراد آفریقایی و آسیایی نیز ایمن نیست.

مطالعات نشان داده است که عامل ژنتیک، شانس ورود ام.اس را در برخی افراد بیشتر می‌کند.

با وجود این می‌توان گفت که ام.اس ارثی نیست، اگرچه رد پای عوامل ژنتیک در آن شناخته شده است.

4-مهاجرت

در صورتی که فرد قبل از ۱۵ سالگی مهاجرت کند، احتمال خطر ابتلا به بیماری ام.اس، مشابه کشور و منطقه ای ست که به آن سفر کرده است.

در صورت مهاجرت بعد از ۱۵ سالگی، احتمال خطر ابتلا به بیماری مشابه کشور مبداء است.

در مناطق شهری که در سطح اقتصادی و اجتماعی بالاتری قرار دارند نیز میزان ابتلا به ام.اس بیشتر است.

5-سن

ام.اس اغلب در سنین بین ۲۰ تا ۴۰ سالگی تشخیص داده شده است.

تنها ۵ درصد از موارد ام.اس در سنین کمتر از ۲۱ سالگی تشخیص داده شده است که به آن ام.اس زودرس می گویند.

در کمتر از  ۵ % از موارد ام.اس در بالای ۵۰ سالگی بروز می کند که نوع دیررس نام دارد.

قبل از ۱۰ سالگی و بعد از ۶۰ سالگی ابتلا به ام.اس نادر است.

ولی میزان شیوع در سنین بالاتر از ۶۰ سال در هر دو جنس با هم برابری می کند.

6-جنس

سوالی را که در ابتدای مقاله مطرح شد به خاطر دارید؟

شیوع ام.اس در زنان بیشتر است یا در مردان؟

جواب این است که شیوع ام.اس در زنان دو تا سه برابر بیشتر از مردان است.

احتمالا عوامل هورمونی و تداخلات ایمنی در این تفاوت نقش دارند.

در نهایت شاید بتوان اظهار کرد که امکان ابتلا به ام.اس در تمامی افراد و در سنین مختلف در جهان وجود دارد.