5روش درمانی مکمل در کمردرد

با توجه به افرایش روز افزون آمار مبتلایان به کمردرد، سعی کردیم شما را با 5 راهکار مهم جهت درمان و یا کاهش دردهای حاد و مزمن کمر که شامل موارد زیر می باشد آشنا کنیم:

1. ماساژ
2. درمان با دست(Manipulation)
3. کشش(Traction)
4. الکتروتراپی
5. بیوفیدبک

1-ماساژ

آثار عمومی ماساژ شامل شل کردن عضلات و تحریک جریان خون می باشد.

برخلاف تصور عمومی انجام ماساژ نیازمند آموزش است، ولی باید توجه داشت جهت مالش هر عضو به سمت قلب باشد تا خون بیشتری به سمت قلب جریان پیدا کند.

شاید تا به حال درمان های زیادی را برای درمان کمر درد خود تست کرده باشید اما نتیجه ای نگرفته باشید. یکی از راه هایی که می تواند برای تسکین درد کمر مفید باشد، ماساژ درمانی است.

2-درمان با دست(Manipulation)

درمانهای دستی از قبیل ماساژ و موبیلیزیشن در تسکین درد کمر سودمندند.

منیپولیشن یا درمان با دست فرایندی است که در آن افراد حرفه ای از دستان خود برای حرکت دادن، ماساژ و تحریک بافت های اطراف ستون مهره ها استفاده می کنند.

درمان با دست معمولا به تنهایی به عنوان یک درمان مطرح نمی باشد، زیرا تاثیر طولانی مدتی در درمان کمر درد ندارد (پروف،۲۰۰۷).

با این حال، نشان داده شده است که در این روش ستون مهره ها منافع کوتاه مدتی را در افراد مبتلا به کمردرد حاد به بار می آورد.

به نظر می‌رسد این شیوه با تنظیم دوباره حساسیت اعصاب و عضلات کمر، درد را کاهش می دهد و تحرک را بهبود می بخشد.

این روش شامل کشش مفاصل مهره ای است و اغلب به وسیله صدای تقه مشخص می شود.

این روش تاثیرات طولانی مدتی را در بر نخواهد داشت.

انجمن مراقبت های سلامتی، درمان با دست را در خلال اولین ماه پس از کمردرد مفید می‌داند.

برخی محققان پیشنهاد کرده‌اند که این روش نباید برای افراد مبتلا به فتق دیسک به کار برده شود، زیرا ممکن است آسیب های طناب نخاعی را به دنبال داشته باشد.

اگرچه بسیاری نیز آن را برای افراد مبتلا به فتق دیسک مفید ارزیابی کرده اند. (انونیموس، ۱۹۹۸ ؛ کو، ۱۹۸۷ )

( گیلز، ۱۹۹۹) با مقایسه درمان با دست، طب سوزنی و دارو درمانی در درمان کمردرد مزمن گزارش کرد که تنها درمان با دست بهبود چشمگیر نمرات درد و ناتوانی را به دنبال داشته است.

3-کشش (Traction)

Tractionعبارتست از استفاده از نیروی کشش جهت قرارگیری ساختار اسکلتی در یک وضعیت بهتر برای درمان اختلالات عضلانی و اسکلتی.

کشش را می توان برای بازوها، دست ها، گردن، کمر و لگن مورد استفاده قرار داد.

در بیماران مبتلا به کمردرد این روش از وزن به عنوان نیرویی جهت کشش تدریجی کمر تا وضعیت طبیعی آن استفاده می کند.

انواع مختلف کشش

4 نوع کشش وجود دارد:

1. کشش دائمی در بیمارستان
2. نوع متناوب در فیزیوتراپی
3. اتوتراکشن (تحت کنترل بیمار)
4. تراکنش های جاذبه ای

بکارگیری کشش نیازمند تمرین و تجربه است و انجام نادرست آن می تواند زیان بخش باشد.

کشش معمولا برای درمان درد پایین کمر و بیماریهایی با ریشه عصبی به کار می رود، ولی در خصوص سودمند بودن آن تردیدهایی وجود دارد.

هارتی و همکاران (2007) به بررسی تاثیر این روش بر روی بیماران مبتلا به درگیری ریشه عصبی پرداختند.

آنان قبل و بعد از اجرای پروتکل درمانی  (شامل درمان با دست یا منوال تراپی و تمرین با وسیله) با کشش و بدون آن آزمونهایی را از بیماران به عمل آوردند (شامل پرسشنامه درد مک کیل، پرسشنامه ناتوانی رونالد موریس و پرسشنامه) .

نتایج حاکی از آن بود که این روش برای بیماران مبتلا به ریشه عصبی روشی قابل قبول محسوب می شود.

با این حال، این روش تاثیر درمانی نداشته و موجب بهبود طولانی مدت درد نمی شود، بلکه تنها تسکین موقت درد را به دنبال دارد.

سازوکار دقیق اثرگذاری کشش مشخص نیست و در خصوص تاثیرات منفی احتمالی آن اطلاعات چندانی وجود ندارد  (ون تولدر و همکاران ، 2004).

این روش به افرادی که دارای کمردرد شدید هستند پیشنهاد نمی شود.

انجمن سوئدی ارزیابی فناوری در سلامت(2000) بیان داشت شواهد محدود موجود حاکی از آنند که کشش در درمان کمردرد حاد موثر است، ولی شواهد معتبر زیادی نشان داده اند که این روش در درمان کمردرد مزمن بی تاثیر است.

کلارک (2005) در بازنگری تحقیقات انجام شده در خصوص تاثیر کشش بر کمردرد گزارش کرد این شیوه تاثیر معناداری بر کاهش کوتاه مدت و طولانی مدت درد کمر ندارد.

همچنین بیان شد که شواهد قوی و معتبر زیادی در خصوص این شیوه در دسترس نیست.

اخیرا ابزارهایی جهت انجام کشش در بازار خرید و فروش می شوند و سازندگان ادعا می کنند این دستگاه ها با کشش خود سبب بهبود و آرامبخشی کمر می شوند.

با این حال هیجگونه مطالعه علمی در تایید این مطلب وجود دندارد.

4-الکتروتراپی

الکتروتراپی یک روش غیر تهاجمی برای کاهش درد است که سالهاست در کلینیک ها مورد استفاده قرار می گیرد.

گونه های مختلفی از الکتروتراپی وجود دارد که (تحریک عصبی الکتریکی زیر پوستی) یکی از معروفترین آنهاست.

یک روش موثر برای کاهش درد است که در آن پیامهای الکتریکی ملایمی را به تارهای عصبی ارسال می کند تا مانع از ورود پیام های درد به مغز شوند.

در این روش الکترودهای کوچکی بر روی پوست و در محل درد قرار داده می‌شوند تا از پیام‌های دردی که از اعصاب محیطی می آیند جلوگیری کنند و پیام های آرامبخش را از راه پوست به تارهای عصبی وارد سازند.

این پیام‌ها (که توسط متخصص کنترل می شوند) پیامهای عصبی که به سوی مغز می‌روند را سرکوب می کنند.

T.E.N.S همچنین بدن را به تولید مقادیر بالاتر مواد شیمیایی کاهش دهنده درد (اندورفین و انکفالین) ترغیب می‌کند.

برنامه های الکتروتراپی فرکانس ها و شدت های خاصی را اعمال می کند که ادراک درد را تحت تاثیر قرار داده و درمان زخمها و بازتوانی عضلات را تسهیل می‌بخشد.

این تاثیرات در اثر عوامل زیر به وجود می آیند:

• کاهش تورم موضعی
• افزایش جریان خون
• تحریک عضلات
• تحریک آزادسازی اندورفین ها و هورمون هایی که به عنوان مسکن های طبیعی بدن عمل می کنند.

الکتروتراپی و به طور خاص T.E.N.S در درمان آسیب های حاد و مزمن مچ پا، کمر، گردن، شانه، لگن، زانو و جراحی ها به کار برده می شود.

کارایی T.E.N.S توسط درمانگران در طول سالهای متمادی و در نتیجه تحقیقات بسیاری که بر روی آن انجام گرفته اند، به اثبات رسیده است.

این تحقیقات از سال ۱۹۶۵ که ملکزاک و وال مقاله ای را با عنوان “ساز و کار درد : یک نظریه جدید”  ارائه کردند آغاز شد.

T.E.N.S در سراسر جهان توسط درمانگران، کلینیک های درمانی و پزشکان مورد استفاده قرار می گیرد.

در سالهای اخیر این روش حتی در درمانهای خانگی هم مورد استفاده قرار گرفته است.

استفاده از T.E.N.S اغلب منجر به کاهش مصرف دارو می‌شود.

ترکیب تمرینات مناسب و T.E.N.S می تواند حتی حذف درد را در پی داشته باشد.

جریان الکتریکی T.E.N.S از طریق جفت الکترودها و تنها تا عمق یک تا دو اینچ  نفوذ می کند.

چنین جریان الکتریکی ناچیزی به هیچ وجه خطرناک نمی باشد.

با این حال زنان حامله و افرادی که دچار بی حسی، درد و یا آبسه در موضع درد هستند باید قبل از استفاده پزشک را مطلع سازند.

T.E.N.S را می توان به روشهای مختلفی از قبیل قرار دادن مستقیم بر روی موضع درد، قرار دادن بر روی اعصاب محیطی و قرار دادن بر روی ریشه های عصبی مورد استفاده قرار داد.

تحقیقات نشان داده اند که برای تاثیرگذاری T.E.N.S به حداقل ۲۰ دقیقه زمان نیاز است، اگرچه این زمان در برخی شدت ها زمان زیادی محسوب می شود.

بسیاری از افراد ساعت های کاهش درد را متعاقب ۲۰ تا ۶۰ دقیقه به کارگیری T.E.N.S گزارش کرده اند.

سازوکار عمل T.E.N.S

هنگامی که یک تحریک دردناک به گیرنده های درد (سلول های ویژه ای که تحریکات را شناسایی می کنند) می رسد، این سلول ها از طریق عصب درد پیامی را به مغز می فرستند، در نتیجه درد ادراک می‌شود.

به همین صورت، هنگامی که گیرنده لمسی تحریک شود، پیام به وسیله عصب لمسی ارسال می شود و  مغز لمس را ادراک می کند، نه درد.

هنگامی که آرنج ما به سطح سختی برخورد می کند ما به طور ناخودآگاه و ناگهانی آرنج خود می گیریم و آن را مالش می دهیم.

از آنجا که از عصب های لمسی بزرگترند و اطلاعات را سریعتر به مغز می رسانند پیام درد هرگز به طور کامل توسط مغز ادراک نمی شود.

شاید سازوکار بوسیدن جای آسیب دیدگی کودکان توسط مادران نیز همین باشد.

T.E.N.S نیز مشابه این عمل می کند و پیام های الکتریکی آن سبب تحریک گیرنده‌های لمسی شده و درد بطور کامل توسط مغز ادراک نمی شود.

باید به خاطر داشت که این پدیده سبب برطرف کردن عامل درد نمی شود و در حقیقت نوعی تسکین درد محسوب می شود.

تسکین درد معمولا بیش از ۶ ساعت به طول می انجامد.

این زمان مشابه تسکینی است که توسط دارو ایجاد می شود، با این حال این روش اثرات جانبی به دنبال ندارد.

روش دیگری که T.E.N.S عمل می‌کند کاهش درد به وسیله آزاد سازی مواد شیمیایی طبیعی تسکین دهنده درد در بدن است که در هنگام آسیب یا استرس رها می شوند.

این مواد اندورفین ها و انکفالین ها هستند.

اندورفین ها همچنین به طور طبیعی در اثر ورزش طولانی مدت در بدن آزاد شده و سبب سرخوشی و شادمانی افراد می شوند.

انکفالین ها در ورزش های شدید تر و کوتاه تر ترشح می شوند.

T.E.N.S می تواند سبب آزاد سازی هر دوی این مواد شود.

5-بیوفیدبک Biofeedback

بیوفیدبک برای درمان بسیاری از مشکلات درد شدید، به ویژه کمر درد و سردرد مورد استفاده قرار می گیرد.

در این روش از یک ماشین الکترونیکی خاص استفاده می شود.

بیمار می‌آموزد که از کنترل عملکرد های ویژه بدنی شامل تنش عضلانی، ضربان قلب و دمای پوست (به وسیله کنترل الگوهای جریان خون موضعی) آگاه باشد.

بیمار سپس می تواند بیاموزد پاسخ خود به درد را تحت تاثیر قرار دهد، برای مثال از روش های آرام سازی (ریلکسیشن) استفاده کند.